די מריו

Oktober (octobris)
In de Romeinse kalender wordt oktober gewoon de 8 e maand genoemd, maar wel staat de verering van Bacchus, de God van de wijnbouw, centraal.

Windumememanoth
Ook bij de Germaanse stammen de maand van de wijnoogst. Al heeft bij ons de wijnbouw nooit een centrale rol gespeeld.

Eikelmaand
Vele herfstnoten en vruchten komen nu tot rijpheid. Deze worden verzameld voor de kachel en als veevoer.

Zaaimand
Gelijk als in september wordt oktober gebruikt om wintergoed in te zaaien.

Rozenkransmaand
Vooral door de katholieken wordt ook gebruikt voor het bidden van de rozenkrans.

Hitfeiten
1-10-1983
‘Red red wine’ van UB 40 bereikt de eerste plaats in de Nederlandse Top 40. Het nummer blijft daar 3 weken staan.

1-10-1988
‘The only way is up’ van Yazz & Te Plastic Population bereikt de eerste plaats in de Nederlandse Top 40. Het nummer blijft daar 2 weken staan.

1-10-1994
‘Dromen zijn bedrog’ van marco borsato bereikt de eerste plaats in de Nederlandse Top 40. Het nummer blijft daar maar liefst 12 weken staan.

Geboren
01-10-1865 (Overleden 18-5-1935)
Paul Dukas- Frans componist

01-10-1881 (Overleden 28-09-1956)
William Boeing – Amerikaans luchtvaarindustrieel

1-10-1892 (Overleden 1-7-1943)
Cornelis Leendert Barentsen – Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog. Barentsen werd gefusilleerd in de duinen bij Overveen.

1-10-1910 (Overleden 23-5-1934)
Bonnie Parker – vormde samen met Clyde Barrow het beruchte Amerikaans duo Bonnie & Clyde.

01-10-1924
Jimmy Carter – Amerikaans oud-politicus, lid van de Democratische Partij, van 1977 tot 1981 de 39e president van de Verenigde Staten en in 2002 onderscheiden met de Nobelprijs voor de Vrede.

1-10-1947
Aaron Ciechanover,- Israëlische biochemicus. Met Avram Hershko en Irwin Rose won hij in 2004 de Nobelprijs voor de Scheikunde, voor hun ontdekking van de rol van ubiquitine bij de eiwitdegradatie.

1-10-1947 (Overleden 2-12-2006)
Mariska Veres – Nederlandse zangeres, die vooral bekend was door haar optredens met de popgroep Shocking Blue.

1-10-1949
André Léon Marie Nicolas Rieu – Nederlands violist en orkestleider die met zijn uitvoeringen van populair klassieke werken van onder andere Johann Strauss bekendheid geniet bij het grote publiek.

01-10-1970
Gaston Taument – Nederlandse profvoetballer die de meeste tijd van zijn carrière gespeeld heeft bij Feyenoord.

01-10-1980
Kim-Lian van der Meij – Nederlandse zangeres, actrice, televisiepresentatrice, musicalster en danseres.

Overleden
01-10-1913 (Geboren 18-3-1858}
Rudolf Diesel – Uitvinder van de dieselmotor.

1-10-1996 (Geboren 26-10-1902)
Alfred Vogel – fytotherapeut en Zwitsers producent van natuurgeneesmiddelen. Hij was de oprichter van Bioforce AG in 1963, een producent van natuurgeneesmiddelen.

1-10-2013 (Geboren 12-4-1947)
Thomas Leo (Tom) Clancy jr. – Amerikaans auteur van politieke thrillers, gebaseerd op concepten ontleend aan inlichtingendiensten en de militaire wetenschap.

Nieuwsfeiten
1-10-0
Sint Bavo staat op de heiligenkalender. Hij wordt gezien als ‘portier van de herfst’. De mis die vandaag wordt opgedragen werd Bavomis genoemd, en is afgekort tot ‘bamis’. Omdat het rond de eerste oktober vaak slecht weer is, is de uitdrukking ‘bamisweer’ ontstaan. Regent het op 1 oktober, dan geeft deze weerspreuk de volgende voorspelling: “Als het regent op Bamis, dan komt er een natte Kerstmis”.

1-10-0
Internationale dag van de muziek.

1-10-1905
Op de Parijse herfstsalon betitelen critici schilders als Henri Matisse, Maurice de Vlaminck en André Derain als ‘fauves’ (wilde beesten). Hiermee is het fauvisme geboren.

1-10-1908
De eerste T-Ford is te koop. Het is de eerste auto die voor de gewone man betaalbaar is; hij kost maar 850 dollar. Ford kan het karretje zo goedkoop bouwen, doordat in de fabriek gewerkt wordt met een lopende band. De T-Ford heeft een motor met een vermogen van 21 pk en haalt met gemak een snelheid van 40 km per uur. Het is de eerste auto waarvan het stuur aan de linkerkant zit. De T-Ford wordt een enor succes. Tot 1927 verkoopt Ford er 15 miljoen van.

1-10-1911
Diamantbewerkers hoeven vanaf vandaag niet meer dan acht uur per dag te werken. Die afspraak maakt de bond van diamantbewerkers met de werkgevers. Nederland is het eerste land waar een bevolkingsgroep volgens een overeenkomst maar acht uur per dag hoeft te werken.

1-10-1924
Het eerste vliegtuig met luchtpost vertrekt van Schiphol naar Indonesië. 

1-10-1924
In Amsterdam wordt het Nederlandse filiaal van de Franse automobielfabriek Citroën gevestigd.

1-10-1928
Stalin begint in Rusland met een vijfjarenplan om de industrie nieuw leven in te blazen. Op het platteland worden kleine bedrijven ingelijfd bij grote collectieve boerderijen die eigendom zijn van de staat, zodat boeren kunnen gaan werken in de nieuwe fabrieken.

1-10-1936
De Spaanse dictator Francisco Franco wordt in Burgos tot staatshoofd uitgeroepen.

1-10-1944
De Duitsers deporteren alle 650 mannen tussen 18 en 50 jaar in het Gelderse Putten naar het concentratiekamp Neuengamme. Maar 49 van hen overleven dat. De deportatie is een represaille voor een actie van het verzet waarbij een Duitse officier werd ontvoerd.

1-10-1946
Het Internationaal Militair Tribunaal in Neurenberg berecht 22 van oorlogsmisdaden verdachte Duitse militairen en politici. Twaalf van hen worden ter dood veroordeeld. Ze worden opgehangen.

1-10-1949
Mao roept in Peking de Volksrepubliek China uit.

1-10-1949
Koningin Juliana onthult een monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Razzia van Putten.

1-10-1956
De Tagesschau, het Journaal van de Westduitse televisie, is vanaf nu elke werkdag op tv. Tot op heden was het programma drie maal per week in de lucht. Duitsland telt in 1956 nog maar één televisienet: de ARD. Er wordt twee keer per dag uitgezonden: van 16.30 tot 17.30 en van 20.00 tot 22.00 uur. Van de 50 miljoen inwoners hebben er nog maar 140-duizend een televisie.

1-10-1960
De AVRO zendt aflevering 1 uit van kinderserie Bas Boterbloem.

1-10-1964
Op het traject Tokio-Osaka in Japan bereiken treinen de duizelingwekkende snelheid van 220 kilometer per uur.

1-10-1964
Nederland 2 gaat officieel van start. De zender in Lopik (kanaal 27) zond trouwens al vanaf maart testbeelden uit.

1-10-1964
Na een bouwperiode van vijf jaar nemen de Japanners hun hogesnelheidstrein in gebruik. De spoorlijn die de trein gebruikt is 515 km lang.

1-10-1965
“Voor Geld en recht”, dat was de Nederlandse titel van de Amerikaanse westernserie Have gun, will travel. Op deze dag was hij voor het eerst op de Nederlandse tv. De serie ging over Paladin die je kunt huren als je in de problemen zit. Dan trekt hij zijn zwarte pak aan en stapt hij op het kwaad af.

1-10-1965
In Indonesië mislukt een staatsgreep onder leiding van legerofficier Ahmed Untung. Generaal Soeharto slaat de opstand neer en wordt ‘sterke man’ van Indonesie. De communisten krijgen de schuld van de coup en worden meedogenloog vervolgd.

1-10-1967
Paulus de Boskabouter is voor het eerst op televisie (bij de NTS). Kinderen in heel Nederland volgend de avonturen van Paulus de Boskabouter, zijn vrienden Oehoeboeroe en Krakas en natuurlijk de lelijke heks Eucalypta.

1-10-1967
Op de Nederlandse televisie is de eerste experimentele uitzending in kleur te zien. De eerste rechtstreekse uitzending in kleur zou (later dat jaar) het verlag van de aankomst van Sinterklaas zijn.

1-10-1967
De STER begint met het uitzenden van reclames op de Nederlandse radio.

1-10-1968
De meest succesvolle Nederlandse televisieserie die ooit geproduceerd is, is voor het eerst op televisie: de Fabeltjeskrant. De serie werd in 36 landen uitgezonden. Voor Frankrijk werd zelfs een eigen serie van 39 afleveringen gemaakt. Ook is er ooit een lange Fabeltjeskrantfilm gemaakt met de titel “Onkruidzaaiers in Fabeltjesland”. In de 1524 aflevering las meneer de Uil dagelijks voor uit de Fabeltjeskrant. Zo volgden we de avonturen van Juffrouw Ooievaar, Ed en Willem Bever, Bor de Wolf, Zoef de Haas en Mejuffrouw Mier.

1-10-1968
De meest succesvolle Nederlandse televisieserie die ooit geproduceerd is, is voor het eerst op televisie: de Fabeltjeskrant. De serie werd in 36 landen uitgezonden. Voor Frankrijk werd zelfs een eigen serie van 39 afleveringen gemaakt. Ook is er ooit een lange Fabeltjeskrantfilm gemaakt met de titel “Onkruidzaaiers in Fabeltjesland”. In de 1524 aflevering las meneer de Uil dagelijks voor uit de Fabeltjeskrant. Zo volgden we de avonturen van Juffrouw Ooievaar, Ed en Willem Bever, Bor de Wolf, Zoef de Haas en Mejuffrouw Mier.

1-10-1969
In Zweden volgt Olaf Palme Tage Erlander op als voorzitter van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij. Daarmee wordt het automatisch premier.

1-10-1971
In Florida opent Disney World zijn deuren. Aanleg van het pretpark kostte 1,1 miljard gulden. Het openingsfeest wordt bezocht door 75-duizend mensen.

1-10-1971
Ex minister van buitenlandse zaken Luns wordt secretaris-generaal van de NAVO. Hij volgt de Italiaan Brosio op.

1-10-1972
Ti-Ta Tovenaar is voor het eerst op de televisie. Het programma was de opvolger van Pipo de Clown, en moest de avonturen van een aap laten zien. Die aap is er wel gekomen, maar alleen in een bijrol, want Ti-Ta Tovenaar draaide vooral om een tovenaar en zijn dochter Ti-Ka. Ze woonden in een luchtkasteel. De tovenaar was steeds op zoek naar een manier om aardbeien in kamelen te veranderen. Ti-Ka kon ook toveren: als in haar handel klapte, stond alles stil.

1-10-1972
In Duitsland mag je vanaf deze datum maximaal 100 km per uur op de provinciale wegen buiten de bebouwde kom. In het verleden golden er geen snelheidsbeperkingen op deze wegen.

1-10-1973
De aardgasleiding tussen de Sovjet Unie en Duitsland wordt in gebruik genomen.

1-10-1973
De AVRO presenteerde de eerste aflevering van M*A*S*H (die afkorting stond voor Mobil Army Surgicao Hospital). Het programma was gebaseerd op een humoristische film van Robert Altman over de Koreaanse oorlog. Er zouden 255 afleveringen van M*A*S*H gemaakt worden.

1-10-1976
In Parijs wordt de mummie van farao Ramses II gerestaureerd. De mummie van meer dam 3200 jaar oud is aangetast door schimmels en bacterien.

1-10-1976
Het eerste Nederlandse casino wordt geopend. Het bevindt zich in Hotel Bouwes in Zandvoort.

1-10-1980
In Den Haag protesteren 60-duizend mensen uit het onderwijs tegen een korting op hun salaris.

1-10-1982
Helmut Kohl, leider van de CDU wordt de nieuwe bondskanselier van Duitsland.

1-10-1982
Sony presenteert de eerste cd-speler ter wereld.

1-10-1982
Onrust in de buurt van de Zweese marinebasis Musko. Verschillende mensen zien er een onbekende onderzeeër opduiken. Een dagenlange speurtocht levert niets op.

1-10-1983
De EG verbiedt de invoer van huiden van zeehondenbaby’s.

1-10-1984
‘Karel’ zo heet de talkshow die in premiere gaat bij de AVRO. Presentator is Karel van de Graaf.

1-10-1985
Israelische straaljagers vernietigen het hoofdkwartier van de PLO in Tunis (Tunesië).

1-10-1985
In een rechtstreekse uitzending van de talkshow Karel wordt gevochten en zelfs geschoten door voor- en tegenstanders van het regime Bouterse.

1-10-1987
De ontvoering van Ahold-topman Gerrit Jan Heijn gaat z’n 22-ste dag in. Daarmee is het de langste ontvoering uit de Nederlandse geschiedenis.

1-10-1989
Voor het eerst in de geschiedenis wordt er een huwelijk gesloten tussen twee mannen. Het gebeurt in Denemarken.

1-10-1990
Kinderen van Waterland is voor het eerst op televisie. Het was een dramaserie van de AVRO waarin kinderen van 6 en 7 de hoofdrol speelden. Eén van die kinderen was Olivier Tuinier. Hij werd later bekend door zijn hoofdrol in de serie Het Zakmes. Kinderen van Waterland ging over de kleine gebeurtenissen in een kinderleven. Een aflevering over een huismus werd in 1992 bekroond met een internationale prijs.

1-10-1990
RTL4 schrijft televisiegeschiedenis. De omroep zendt de allereerste Nederlandse soap uit: Goede Tijden Slechte Tijden. Het is de eerste Nederlandse serie die vijf dagen per week op de buis is.De serie begon met een paar leerlingen en een lerares die de school verlieten. Vooral Peter (gespeeld door Antonie Kamerling) en Arnie (Reinout Oerlemans) werden sterren. Ook de titelsong werd een top 10 hit.

1-10-1990
Bij de AVRO-televisie zien we voor het heerst Ko de Boswachtershow. Het programma was in de jaren 70 en 80 al op de radio te horen geweest. Ko de Boswachter presenteerde het programma samen met zijn vriend, postbode Anton Gleuf.  Ko de Boswachtershow heeft 113 aflevering bestaan op televisie.

1-10-1992
Het Amerikaanse vliegtuigschip Saratoga schiet bij een NAVO-oefening per ongeluk een Turkse torpedobootjager.

1-10-1993
Het commeciële televisiestation RTL5 begint zijn uitzendingen. De zender richt zich op “jongeren” en “hoog opgeleide mannen”. Binnen een paar dagen tijd zit de zender op 90 procent van de kabelnetten. Veel gemeenten besluiten de zender zo snel mogelijk op het net te zetten, omdat RTL5 een paar dagen NA de start al de voetbalwedstrijd Nederland-Engeland uitzendt.

1-10-1993
Dag van de ouderen, vanaf nu wordt daar jaarlijks extra aandacht aan besteed.

1-10-1995
Het kabinet besluit dat Zeeland een tunnel onder de Westerschelde krijgt. Zeeland reageert blij.

1-10-1995
Engeland voert het decimale stelsel in.

1-10-1996
Sport7 verdwijnt in Amsterdam achter de decoder. Dat wordt geen succes: twee weken later hebben nog maar 28-honderd mensen zo’n decoder in huis gehaald (van de 485-duizend huishoudens). Het is de zoveelste tegenslag voor de sportzender. Sport 7 zou het einde van 1996 niet halen…

1-10-1998
Israel bevestigt dat de El Al-Boeing van de Bijlmerramp 190 liter grondstof voor gifgas bevatte. Bij het AMC hebben zich 700 mensen met klachten gemeld.

1-10-1998
Turkije dreigt Syrië met oorlog omdat het de PKK zou steunen. Onder deze druk zet Syrië later PKK-leider Öcalan uit. Die komt via Rusland in Italie terecht.

1-10-1989
De Berendrechtsluis wordt geopend. Dit is de grootste sluis ter wereld tot 2016 met een lengte van 500m en een breedte van 68 meter en een diepte van 17 meter. De Zandvlietsluis die ernaast ligt is de een na grootste sluis ter wereld.

1-10-2000
De Olympische Spelen van Sydney worden afgesloten. IOC-voorzitter noemde de spelen “de beste ooit”. Ook voor Nederland waren de spelen van Sydney erg succesvol. ‘We’ hebben 12 gouden, 9 zilveren en 4 bronzen medailles gewonnen.

1-10-2000
Voor het laatst varen er hoovercrafts tussen Frankrijk en Engeland. De schepen die dertig jaar passagiers vervoerd hebben worden uit de vaart gehaald omdat ze teveel concurrentie hebben van de Kanaaltunnel.

1-10-2000
In Nederland is het bordeelverbod opgeheven.

1-10-2009
Door het van kracht worden van een gewijzigde versie van de Telecommunicatiewet wordt het in Nederland verboden om ongevraagd elektronische berichten met commercieel, charitatief of ideëel doel (spam) te versturen. Het versturen van spam aan bedrijven, zonder voorafgaande toestemming (opt-in) van de ontvanger, wordt verboden.

1-10-2010
Vanaf vandaag is het verboden om te kraken. Kraken is dan nergens meer toegestaan. De antikraakwet is er niet zonder slag of stoot doorheen gekomen. In het parlement maar ook daarbuiten was en is er nog veel verzet. Krakers kunnen een jaar gevangenisstraf krijgen. Die straf kan oplopen als ze ook nog eens geweld gebruiken.

1-10-2012
Het BTW-tarief wordt in Nederland verhoogd van 19 naar 21%.

1-10-2012
Door de verhoging van het algemeen btw-tarief van 19 naar 21 procent, heeft de benzineprijs maandag het hoogste niveau ooit bereikt. Aan de pomp is de adviesprijs van Euro95 nu 1,890 euro per liter.

1-10-2016
Sinds vandaag is het papieren rijbewijs niet meer geldig. Dat betekent het einde van een tijdperk. Het laatste ‘roze papiertje’ werd zo’n tien jaar geleden uitgegeven. Toen werd het papieren rijbewijs, dat sinds 1984 in gebruik was, vervangen door een plastic versie.

1-10-2017
Formule 1-coureur Max Verstappen is voor de tweede keer in zijn loopbaan winnaar geworden van een grote prijs.Na zijn zege vorig seizoen in Barcelona was de Limburger een klasse apart in de
laatste GP van Maleisië. Lewis Hamilton werd op maar liefst 12,770 tweede.

1-10-2018
Nederland heeft er officieel een nationaal park bij: Nieuw Land in Flevoland. De natuurgebieden de Oostvaardersplassen, het Markermeer, de Marker Wadden en de Lepelaarsplassen vormen gezamenlijk het nieuwe Nationaal park.